Wydarzenia: Zespół przyrodniczy

Spacer po Puszczy Bukowej – 20.05.2022 r.

Szczecińska Puszcza Bukowa to morenowe wzgórza (najwyższe to Bukowiec – 149 m n.p.m.) porośnięte bukowymi i dębowymi lasami. Lasy pokrywają 74,3% ich powierzchni . Wspaniały krajobraz Puszczy tworzą liczne jary i parowy, doliny meandrujących potoków oraz jeziora (13), które wypełniają na ogół naturalne, polodowcowe zagłębienia terenu. Największe z jezior to Jezioro Binowskie. Charakterystyczne dla tego niezwykłego miejsca są też liczne głazy narzutowe, niekiedy o imponujących rozmiarach. Dotarły one do puszczy wraz z lądolodem skandynawskim, który przed ponad 20 tysiącami lat kilkakrotnie wkraczał na teren Polski. Są wśród nich prawdziwe olbrzymy nazywane eratykami. Wykorzystywane były przez wieki do budowy kościołów, murów obronnych, zamków warownych, ale w pierwszym rzędzie do budowy dróg (przed II wojną światową Niemcy zbudowali z nich sieć bardzo solidnych brukowanych dróg, które umożliwiały i umożliwiają obecnie wywóz drewna ze wszystkich zakątków puszczy). Liczba głazów narzutowych w granicach puszczy i w jej otulinie (o obwodzie powyżej 5 metrów) wynosi 233. Największym okazem jest Głaz Krajoznawców o obwodzie 17,5 metra. Imponujące są także: Głaz Kołyska, Głaz Serce czy Głaz Omszały.
Na obszarze Puszczy wyróżniono 13leśnych i 73 nieleśne zespoły florystyczne z 1100 gatunkami roślin naczyniowych, w tym 58 prawnie chronionych (między innymi cis pospolity, jarząb szwedzki, rokitnik zwyczajny, bluszcz pospolity, barwinek pospolity, wiciokrzew pomorski, rosiczka okrągłolistna, lilia złotogłów, sasanka łąkowa, storczyk krwisty, buławnik wielkokwiatowy) i 220 gatunkami fauny prawnie chronionej. Puszcza Bukowa to miejsce występowania gatunków znajdujących się w spisie Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt Leśnych. Należą do nich między innymi: bąk, kania ruda, bielik, orlik krzykliwy i ohar. Najcenniejsze wartości przyrodnicze chronione są w sześciu rezerwatach leśnych: Bukowe Zdroje, Trawiasta Buczyna, Źródliskowa Buczyna, Kołowskie Parowy, Buczynowe Wąwozy, Osetno.
Dla ochrony walorów krajobrazowych w 1981 roku utworzono Szczeciński Park Krajobrazowy „Puszcza Bukowa”, a od roku 2005 Puszcza wchodzi w skład obszaru „Natura 2000”.
Gęsta sieć szlaków turystycznych sprawia, że teren ten należy do ulubionych miejsc spacerowych i rekreacyjnych mieszkańców Szczecina.
W piękny majowy dzień na spacer po Puszczy zabrała nas, jedna z naszych koleżanek, Jadwiga Danak. Poruszaliśmy się w pobliżu Jeziora Szmaragdowego, które powstało (w wyniku katastrofy w 1925 roku) w miejscu dawnego wyrobiska wapieni kredowych. Jagoda pokazała nam rezerwat cisów "Zdroje". Rezerwat utworzono w 1959 r. jako obszar badań nad naturalnym odnawianiem się cisa na gruntach porolnych. Zajmuje on powierzchnię 2,12 ha. Niegdyś cisy były bardzo pospolite w naszych lasach, obecnie niemal doszczętnie wytępione znajdują się pod całkowitą ochroną. Niedaleko zajazdu „Szmaragd” podziwiałyśmy potęgę cisu Warcisław. Swoją nazwę zawdzięcza on Warcisławowi z dynastii Gryfitów, która panowała na Pomorzu Zachodnim od XII w. Drzewo w 2016 r. zostało objęte ochroną i oznakowano tabliczką „Pomnik Przyrody”. Naszą uwagę zwróciły także drobne rośliny. Podziwiałyśmy i rozkoszowałyśmy zapachem kwitnącej macierzanki wonnej. Podobno starożytni żołnierze kąpali się w jej naparze, by dodać sobie męstwa. Ta występująca w wielu interesujących odmianach roślina ozdobna obecnie ma raczej liczne kulinarne zastosowania. Wzrok przyciągały też drobne, żółte kwiaty jaskółczego ziela. Jaskółcze ziele - glistnik, to gatunek byliny z rodziny makowatych. Jest rozpowszechniony w strefie klimatu umiarkowanego w Eurazji. W Polsce jest pospolity na całym obszarze. Roślina ma długą tradycję zastosowań leczniczych, sięgającą starożytności. Zawiera liczne alkaloidy działające rozkurczowo na mięśnie gładkie, poza tym preparaty z ziela działają żółciopędnie, przeciwbakteryjnie, uspokajająco, przeciwbólowo. Charakterystyczny, żółtopomarańczowy sok mleczny używany jest w lecznictwie ludowym do usuwania kurzajek. Od początków XXI wieku stosowanie ziela glistnika i jego alkaloidów w lecznictwie jest ograniczane z powodu potwierdzonej hepatotoksyczności.
Dzięki pięknej pogodzie i dobrej widoczności podziwialiśmy ze wzgórz panoramę miasta. We wspaniałej atmosferze, bardzo miło spędziłyśmy czas wśród świeżej zieleni i śpiewu ptaków.

Tekst: Julita Szutowicz
Zdęcia: Jadwiga Danak

Czasem było pod górkę

Panorama Szczecina.jpeg

Przy Warcisławie.jpeg

Uczestnicy spaceru.jpeg