Wydarzenia: Zespół przyrodniczy

Zwierzęta w godłach i herbach – 16.02.2024 r.

Zwierzęta w godłach i herbach – 16.02.2024 r.
To temat prezentacji multimedialnej przedstawionej przez Elżbietę Rucińską i Julitę Szutowicz.
Początków pierwszych godeł państwowych doszukiwać się można we wczesnym średniowieczu.
Rycerz wyruszający na wyprawę wojenną posiadał chorągiew jako znak rozpoznawczy. Chorągiew taka zawierała na barwnym tle znak wyróżniający właściciela.
Znaki te stawały się dziedziczne i przeobrażać się zaczęły w stałe znaki rodzinne tzw. herby (z niemieckiego Erbe – dziedzictwo).
Herby umieszczano też na tarczach rycerzy.
Obecnie około 281 państw posiada herb lub godło. Godło zajmuje centralne położenie w herbie.
Zwykle są to zwierzęta (często lwy, lamparty, antylopy, ryby, ptaki), rośliny (lilie, dęby, laury, zboża), przedmioty (miecze, karabiny), bogactwa mineralne (złoto, diamenty), ciała niebieskie.
Obok godła najważniejszą rolę w herbie odgrywa barwa (tynktura). Najczęściej jest to złoto, purpura, czerń, kolor nieba. Tynktura odzwierciedla najważniejsze, godne uwagi cechy, kiedyś rycerza, a teraz cnoty szczególnie poważane w danym kraju. I tak, purpura to hojność, dostatek i mądrość, 
Inne ważne elementy herbu to „klejnot” (np. żaba, orzeł, słońce) i „trzymacze” (postacie ludzkie lub stylizowane zwierzęta podtrzymujące tarczę herbową).
Trzymacze zwykle stoją na postumencie (skale, murawie, piasku lub falach – w przypadku stworzeń morskich).
Tarcza herbowa bywa zwieńczona hełmem z labrami (ozdobnym obramowaniem hełmu w postaci tkaniny lub liści akantu).
Często tarcza otoczona jest bordiurą (jest to dekoracyjne obramowanie w formie pasa z ornamentem roślinnym lub geometrycznym ) z cennych futer np. gronostajowych przedstawionych za pomocą szafirunku (znaków graficznych określających dany materiał).
W niektórych herbach nie występują trzymacze, ale tarczę lub godło otacza wieniec roślinny z kłosów zbóż czy liści określonych drzew.
Trzymacze i wieniec są symboliczną barierą strzegącą państwo.
Wiele herbów państwowych posiada też dewizę – motto, umieszczoną najczęściej na wstędze pod tarczą.
Analizując wygląd herbu danego państwa możemy wiele dowiedzieć się o jego historii i biologii. Elementy w nim zawarte to nie są jedynie barwne obrazki zamieszczone „aby ładnie wyglądało”. To często „w dużym skrócie” i za pomocą symboli, najważniejsze dane z historii, a także zwierzęta lub rośliny endemiczne dla kraju.

Tekst : Elżbieta Rucińska, Julita Szutowicz
Grafika na podstawie książki: Przemysław Barszcz, Zwierzęta w godłach. 

                                        Autorki prezentacji                                                                                       Słuchacze

                                        Ela omawia godło Meksyku                                                                 Ela omawia mapę

                             Elementy herbu                                    Godło Gwatemali                                                          Godło Meksyku

                                              Herb Grenady                                                                                     Herb Wielkiej Brytani