przejdź do treści

Wydarzenia: Zespół przyrodniczy


Wspomnieniowy spacer po Cmentarzu Centralnym – 21.10.2022 r.

Tradycyjnie w październiku Zespół Miłośników Przyrody pod kierunkiem Weroniki Ryby zwiedza Cmentarz Centralny, unikatowy pod względem wielkości oraz o ogromnym bogactwie cennych okazów drzew i krzewów. Cmentarz Centralny zaprojektowany przez Wilhelma Meyera-Schwartau, a sfinalizowany przez Georga Hanniga, ma charakter parku -ogrodu. Układ starej części cmentarza realizuje wizję ciszy i spokoju tworząc jednocześnie najdostojniejsze miejsce wiecznego spoczynku. W tym roku mniej może poświęciliśmy czasu urodzie i bogactwu przyrodniczemu cmentarza, gdyż naszym głównym celem było odwiedzenie, pod kierunkiem Weroniki , mogił naszych zmarłych członków zespołu.
Spacer rozpoczęliśmy od II bramy, gdzie zatrzymaliśmy się przy zabytkowym Krzyżu żelaznym z 1873 roku. Wystawiono go, aby upamiętnić poległych w trakcie wojny prusko -francuskiej w latach 1870-1871 żołnierzy niemieckich. Ten okazały żeliwny krzyż stał się ponad wiek później symbolem bolesnej pamięci o wydarzeniach grudnia 1970 roku. Właśnie tutaj składano początkowo kwiaty i znicze, aby upamiętnić te tragiczne dzieje w historii miasta. Odwiedziliśmy również pomnik wystawiony poległym w grudniu 1970 roku oraz ich groby oznaczone charakterystycznym czerwonym znakiem. To ważne i bolesne wydarzenie historyczne zaznaczyło się także w pamięci mojego pokolenia. Ofiary grudnia 1970 roku były często naszymi rówieśnikami. Po drodze mijaliśmy pamiątkową tablicę autorstwa Sławomira i Jakuba Lewińskich. Znajduje się ona w tzw. kwaterze belgijskiej i poświęcona jest poległym w latach 1939 -1945 jeńcom belgijskim i polskim. Odwiedziliśmy miejsce spoczynku naszego kierownika zespołu śp. Henryka Klimka. Aż trudno uwierzyć, że w listopadzie minie 5 lat jak nie ma Go w naszym gronie. Ale wciąż mamy w pamięci Jego ciekawe wycieczki do lasów i ogromną wiedzę przyrodniczą.
Alejkami cmentarnymi powędrowaliśmy do Ogrodu Pamięci, gdzie rozsypano prochy naszej koleżanki śp. Danuty Łysakowskiej.
Mijając kwaterę 103 zatrzymaliśmy się na moment przy pomniku poświęconym ofiarom hitlerowskich obozów koncentracyjnych autorstwa Kazimierza Stachowiaka. Przechodząc aleją Lipową nie mogliśmy pominąć zabytkowego i jakże charakterystycznego pomnika rodziny Riess. Z historią pomnika przedstawiającą czterech chłopców zapoznała nas dokładnie nasza przewodniczka. Nie mogliśmy oczywiście nie zauważyć rosnącego tuż przy rzeźbie pięknego okazu wiązu o charakterystycznych deskowatych korzeniach.
Przy alei Leszczynowej i Strumykowej zatrzymaliśmy się przy pomniku upamiętniającym zmarłych szczecińskich sportowców i podziwialiśmy okazy leszczyny tureckiej. W kwaterze 87 odwiedziliśmy miejsce spoczynku śp. Joli Adamczyk, która tak niedawno aktywnie brała udział w pracach naszego zespołu, ale nieubłagana choroba niespodziewanie wyrwała Ją z naszego grona. Pamiętamy, jak żegnała się z nami swoimi wierszami a teraz fragment jednego z nich mogliśmy odczytać na Jej pomniku. I ostatni cel naszej wyprawy to chwila wspomnień przy grobie zmarłej 22 stycznia tego roku śp. Kazi Chmielewskiej, która była w naszym zespole aż 20 lat. Jak to dobrze, że zdążyliśmy Jej podziękować za wspólne lata na jubileuszowym spotkaniu w październiku zeszłego roku. Niestety nie daliśmy rady odwiedzić zmarłej w sierpniu tego roku śp. Bożeny Kozubek, ale umówiliśmy się z Weroniką, że zrobimy to innym razem,

Non omnis moriar
Jolanta Adamczyk -kw.87D,9,3
Kazimiera Chmielewska -kw. 115,3,2
Henryk Klimek – kw.8,6
Bożena Kozubek -kw.93 A,2,10
Danuta Łysakowska – Ogród Pamięci

Tekst: Aleksandra Brüske- Wasiukiewicz
Zdjęcia: Julita Szutowicz



Miejsce spoczynku Henryka KLimka.

Niezwykle okazały egzemplarz bluszczu.

Ogród Pamięci - na murze tabliczka upamiętniająca śp. Danutę Łysakowską

Pomnik ofiar Grudnia 70.

Pomnik pomordowanych w niemieckich obozach koncentracyjnych.

Weronika objaśnia zaplanowaną trasę spaceru.

Złocista,w promieniach, słońca Aleja Lipowa.

Żelazny krzyż pamięci żołnierzy poległych w wojnie francusko - pruskiej.


powrót na poprzednią stronę