Wydarzenia: Zespół przyrodniczy
Opowieść o Wandzie Rutkiewicz – 17.02.2023 r.
W maju 2022 roku minęła 30 rocznica zaginięcia w Himalajach Wandy Rutkiewicz uznawanej za jedną z najwybitniejszych himalaistek świata. W 30 rocznicę śmierci naszej himalaistki uchwałą Sejmu RP ustanowiono 2022 rok rokiem Wandy Rutkiewicz. W 2017 roku ukazała się także obszerna biografia himalaistki autorstwa Anny Kamińskiej pt. „Wanda. Opowieść o sile życia i śmierci. Historia Wandy Rutkiewicz.”
Na podstawie tej biografii z życiem i górskimi dokonaniami Wandy Rutkiewicz zapoznała nas Krystyna Pawlaczyk. Słuchaliśmy wszyscy z wielkim zainteresowaniem barwnej opowieści Krysi o tej niezwykłej kobiecie, tym bardziej że dowiedzieliśmy się przy okazji, że nasza koleżanka również pasjonowała się wspinaczką wysokogórską. Jako członkini szczecińskiego Klubu Wysokogórskiego brała udział w taternickich obozach i na jednym z nich miała okazję spotkać się z członkami wrocławskiego Klubu Wysokogórskiego wśród których była także Wanda Rutkiewicz.
Swoją górską przygodę rozpoczęła Wanda Rutkiewicz w Skałkach Janowickich koło Jeleniej Góry, potem były Tatry. Szybko się okazało, że ma do wspinaczki wyjątkowy talent, a do tego jeszcze wyjątkową siłę woli i ambicję, aby być w tym co robi najlepsza. Wspinała się nie zważając na własne słabości, ograniczenia zdrowotne, wciąż żądna nowych wyzwań i to wyzwań o największych stopniach trudności. Nie przerażało Jej także i to, że w czasie tych górskich wypraw często traciła swoich towarzyszy i przyjaciół.
Być może wynikało to także z Jej osobistych doświadczeń, gdy w tragicznych okolicznościach straciła swojego starszego brata a później także i ojca.
Od najmłodszych lat musiała więc wykazać się hartem i odwagą oraz odpowiedzialnością.
Ambicja i sportowe osiągnięcia Wandy były niestety solą w oku wśród męskiej części wysokogórskiego grona, więc Wanda Rutkiewicz coraz częściej wspinała się w zespołach kobiecych lub też sama organizowała i kierowała kobiecymi wyprawami, rzucając w ten sposób wyzwanie himalaistom.
Wspinała się w Tatrach, Alpach, Pamirze, Hindukuszu i Himalajach. Lista górskich osiągnięć Wandy Rutkiewicz jest obszerna. Należy tutaj wymienić pierwsze kobiece przejście wspólnie z Haliną Krüger – Syrokomską wschodniej ściany Trollyggenu. Jako trzecia kobieta na świecie i pierwsza Europejka zdobyła najwyższy szczyt Ziemi Mont Everest. Jako pierwsza kobieta zdobyła jeden z najtrudniejszych szczytów w Himalajach K2.
W czasie swej wysokogórskiej kariery zdobyła osiem z czternastu himalajskich ośmiotysięczników, niektóre z nich samotnie. Oprócz Mount Everestu i K2 były to Gaszerbrumy I, II, III, Nanga Parbat, Czu Ojo i Annapurnę. Aby zdobyć brakujące Jej do Korony Himalajów ośmiotysięczniki wymyśliła projekt sportowy nazwany „Karawaną do Marzeń”. Był to program, który zakładał zdobycie w ciągu roku wszystkich brakujących szczytów. Projekt śmiały, ale zdaniem himalaistów nierealny. Himalaistka nie słuchała jednak żadnych rad, nie zwracała też uwagi na to, że ma znacznie mniejszą już wydolność organizmu.
12 maja 1992 roku wyruszyła na swój ostatni szczyt. Wspinała się w meksykańskiej wyprawie Carlosa Carsolio. Nie uległa namowom himalaisty, który samotnie zdobył szczyt, aby zeszła z nim razem.
Została pod szczytem a Jej ciała nigdy nie znaleziono.
Wanda Rutkiewicz jest niewątpliwie najbardziej znaną polską himalaistką, ale należy pamiętać także o innych, doskonałych polskich himalaistkach, które zapisały się w historii polskiego himalaizmu.
To wspomniana już Halina Krüger- Syrokomska, Krystyna Palmowska, Dobrosława Miodowicz- Wolf czy też zmarła niedawno Anna Czerwińska.
Wiele osób zastanawia się często po co się wspinać, jaki to ma sens i czy warto tak ryzykować własnym życiem. Trudno jest nam laikom odpowiedzieć na to pytanie więc może warto zacytować samą Wandę Rutkiewicz;
„Czasami myślę, że wspinam się, dlatego, aby przekonać się jak droga jest mi nasza szara codzienność. Wracając poznaję, jak smakuje kubek gorącej herbaty po dniach pragnienia, sen po wielu nieprzespanych nocach, spotkania z przyjaciółmi po długiej samotności, cisza po godzinach przeżytych w przeraźliwej wichurze.”
4 lutego 2023 roku minęła 80 rocznica urodzin Wandy Rutkiewicz.
Tekst: Aleksandra Brüske – Wasiukiewicz,
Foto Prelegentki : Julita Szutowicz,
Zdjęcia gór i Wandy Rutkiewicz – zasoby internetowe.
K2 Mount Everest
Prelegentka - Krystyna Pawlaczyk Wanda Rutkiewicz - po Mount Everest