Wydarzenia: Przewodnik turystyczny po Szczecinie

KRZYŻ ŻELIWNY NA CMENTARZU CENTRALNYM 2024 R.

                     KRZYŻ ŻELIWNY NA CMENTARZU CENTRALNYM 2024 R.

KRZYŻ ŻELIWNY znajduje się na alei Kasztanowej przy II bramie Cmentarza Centralnego.
Upamiętnia on żołnierzy poległych podczas wojny francusko-pruskiej w latach 1870/71. Postawiono go na istniejącym tu od końca XIX wieku małym cmentarzu wojskowym. Odlany z żeliwa krzyż z motywem trójliścia na końca belek podobny jest do krzyży epoki gotyku. Na końcach jego poziomej belki widnieją litery Alfa i Omega. Nawiązują one do Apokalipsy św. Jana, do słów Jezusa:
„A oto przychodzę rychło, a zapłata jest ze mną, abym oddał każdemu według uczynków jego. Jam jest Alfa i Omega, początek i koniec, pierwszy i ostatni”.
Dla chrześcijan słowa te oznaczają wszechmoc Boga – że właśnie do niego należy pierwsze i ostatnie słowo. Na skrzyżowaniu belek widoczny jest równoramienny krzyż z ośmioma belkami, które są znakiem ośmiu błogosławieństw.
W grudniu 1970 r. w pobliżu krzyża potajemnie nocą grzebano ofiary tragicznych zajść w Szczecinie. Właśnie dlatego przez długie lata mieszkańcy miasta nie kojarzyli tego krzyża-pomnika z pruskimi żołnierzami , ale ze sprzeciwem wobec ówczesnej władzy. W latach 80. XX wieku składali pod nim kwiaty i zapalali znicze. Przy krzyżu zbierano się na wolnościowe manifestacje. Monument odlany z kruchego żeliwa połamała manewrująca ciężarówka w 2003 roku. Na szczęście zabytek udało się naprawić w Stoczni Remontowej Gryfia.
U podstawy pomnika widnieje Żelazny Krzyż ( niem. Eisernes Kreuz) - niegdyś najważniejsze pruskie, a po zjednoczeniu Niemiec, także najważniejsze odznaczenie Niemiec. Nadawano je za męstwo w boju oraz sukcesy dowódcze. W 1813 r krzyż ten ustanowił król pruski Fryderyk Wilhelm III, chcąc podtrzymać falę patriotycznego zapału, która ogarnęła Prusy podczas wojny z Napoleonem. Zaprojektował go słynny architekt Karl Friedrich Schinkiel. Na awersie orderu twórca umieścił koronę królewską, inicjały F W ówcześnie panującego króla Prus oraz liście dębu, będące germańskim znakiem męstwa i odwagi oraz rok ustanowienia orderu „ 1813”.

Z tyłu żeliwnego krzyża u podstawy jest umieszczona prostokątna metalowa tablica w języku polskim o treści:
 Pamięci żołnierzy poległych w wojnie francusko - pruskiej 1870/71

Opracowała Weronika Ryba na podstawie:
Michała Rembasa - części I albumu Cmentarz w Szczególe z roku 2017
Bogdana Frankiewicza - Szczecińskie Cmentarze z roku 2006

Zdjęcia wykonali: Weronika Ryba, Janusz Wesołek

              Krzyż żeliwny na Cmentarzu Centralnym