Wydarzenia: Przewodnik turystyczny po Szczecinie

OPROWADZANIE PO ZABYTKOWYCH WILLACH

       OPROWADZANIE PO ZABYTKOWYCH WILLACH

                      przy al. WOJSKA POLSKIEGO

 Na przestrzeni wieków Szczecin był rządzony przez wiele nacji m.in.  przez Prusy od 1719 r. Ówczesny król Fryderyk Wilhelm I zdecydował, że Szczecin musi stać się twierdzą z trzema fortami. Miasto będące w kleszczach murów nie mogło się rozwijać, dlatego w 1873 r.  ówczesny cesarz Wilhelm I wraz z kanclerzem Ottonem von Bismarckiem podjęli decyzję o likwidacji twierdzy. Zbudowano więc nowe miasto w kształcie placów gwiaździstych. Układ placów porównywany jest do Paryża. Na północny zachód od śródmieścia powstała nowa dzielnica jeszcze przed rozbiórką twierdzy, czyli w latach 70-tych XIX w. Powołano zespół akcyjny z Johannesem Quistorpem na czele. Skupowano tereny wiejskie z gruntami rolnymi i lasem i odsprzedawano na parcele budowlane.  Wkrótce wzdłuż alei (niem. Falkenwalderstrasse ) -  Wojska Polskiego idąc w kierunku jeziora Głębokiego stanęły przepiękne, okazałe wille na wzór wspaniałych rezydencji bądź jako malownicze zameczki z bajki.

Jest tu różnorodność stylów wziętych z renesansu, baroku, a nawet gotyku. Każda willa był otoczona ogrodem  egzotycznych drzew i krzewów z przewagą platanów i magnolii. Wszystkie wille są niepowtarzalne w swojej formie, z bogato zdobionymi  elementami rzeźbiarskimi. Powstała dzielnica Westend – Łękno,  która była projektowana przeważnie przez architekta E. J. Dekera. Nazwa pochodzi z Londynu. WEST - zachód, END - bogactwo, luksus, czyli wille dla zamożnych mieszkańców Szczecina, dla elit. Dzielnica ta tonie w zieleni drzew, krzewów i kwiatów. Po  II Wojnie Światowej Szczecin wszedł w granice Polski. Ilość willi wzdłuż alei Wojska Polskiego nie pozwala opisać ich wszystkich, wybrałam więc najpiękniejsze.Wojska Polskiego nr 65 - zwana WEST-ENDE zbudowana w stylu eklektycznym dla spadkobierców architekta  E. J. Dekera. Na frontowej ścianie jest ryzalit, a na zachodniej ścianie relief „bawiące się dzieci”. Mieści się tu Konsulat Włoski, restauracja oraz inne firmy. W  ogrodzie rosną dwa miłorzęby dwuklapowe. W tej chwili osobnik żeński madużo owoców, które są zbliżone do śliwki mirabelki.

Wojska Polskiego nr 95 - właścicielem był zamożny szczeciński kupiec. Jest to budowla w formie gotyckiego zameczku z blankami, z wieżyczkami w narożnikach oraz stolarką okienną imitującą maswerki. W czasie władzy hitlerowskiej willa była do dyspozycji SS, a po wojnie urządzono Rodzinny Dom  Dziecka.

Wojska Polskiego nr 113 - w 1896 r. architekt Kunigt zaprojektował dla siebie dom przypominający zameczek o ceglanej elewacji ze stromym dachem krytym łupkami. Szczególnie dekoracyjna jest wieża idąca od ganku zakończona ostrym hełmem. Między kondygnacjami jest wstawka z białego piaskowca. Nad gankiem znajduje się relief z wizerunkiem orła w koronie. Obiekt otoczony magnoliami. 17.06.2018r. został odsłonięty pomnik z postacią Lecha Kaczyńskiego wg proj. Stanisława  Milewskiego, a wykonał Kwieciński. Obecnie jest tu Zarząd NSZZ „Solidarność” Regionu Zachodniopomorskiego.

Wojska Polskiego nr 115 – willa eklektyczna wzniesiona w 1898 r. dla radcy miejskiego G. Grawtza zaprojektowana przez arch. Zimmenmanna.

Jest to bryła malownicza, bogata w detale rzeźbiarskie: ryzalit, tympanon, zegar słoneczny na frontowej ścianie. Nad drzwiami A.D.1898. Ogród  bogaty w niezwykłe drzewa z tabliczkami z opisem. Obecnie Podstawowa Szkoła Muzyczna im. Tadeusza Szeligowskiego .

Wojska Polskiego nr 84 - jest to najwspanialsza mieszczańska rezydencja nie tylko na Westendzie, ale w całym Szczecinie. Willa powstała w 1888 r. dla Augusta Lentza -właściciela Fabryki Wyrobów Szamotowych. Projektował Max Drechsler mający 31 lat. Budowla z białego piaskowca połączona z czerwoną cegłą. W czasie wojny była siedzibą NSDAP. Po wojnie przejęła prokuratura radziecka, potem znajdował się tu tygodniowy żłobek, następnie Pałac Młodzieży. Gmach  obecnie jest w remoncie, zasłonięty plandekami i okazałymi  platanami.

Po sąsiedzku na dziedzińcu Stacji Krwiodawstwa  rośnie największy w Szczecinie kasztan jadalny obsypany wielką ilością owoców - maronami.

Wojska Polskiego nr 76 - najbogatsza willa wg projektu Gerarda dla właściciela Fabryki Wódki i Drożdży. Obecnie Liceum Katolickie. Eklektyczna budowla:  wysokie wieżyczki, sterczyny, dwukondygnacyjny hall, kominek,  polichromia,  drewniane schody i rzeźbione balustrady. Willa otoczona ogrodem daje niepowtarzalne piękno.

Wojska Polskiego nr 72 - willa zbudowana przed  I Wojną Światową  dla kupca Simona. Dach kryty miedzianą blachą, dwa ryzality, dwa tympanony, wieżyczka z hełmem barokowym i zegar słoneczny. W latach 30-tych zaadaptowano ją na Klinikę dla Kobiet. Po wojnie przeznaczona dla Służby Zdrowia.

Zwiedzanie al. Wojska Polskiego cieszyło się dużym zainteresowaniem.

 Oprowadzanie i tekst – Weronika Ryba

Foto – Antoni Adamczak, Julita Szutowicz, Janusz Wesołek

Liceum Katolickie

Pomnik Lecha Kaczyńskiego

Grupa przy pomniku Józefa Piłsudskiego

Szkoła Muzyczna