Wydarzenia: Turystyka Piesza i Krajoznawcza PIECHUR

Kamminke

  Zwiedzanie wsi Kamminke

11 lipca pojechaliśmy pociągiem do Świnoujścia. W dzielnicy Wydrzany przekroczyłyśmy granicę z Niemcami.   Ruszyłyśmy w kieunku na wzgórze Golm, które leży 71 m.n.p. i jest najwyższą górą wyspy Uznam. Znajduje tu się duży cmentarz ofiar nalotu alianckiego na Świnoujście w marcu 1945 r. ( ponad 20 000 grobów ). Następnie klifem dotarłyśmy do Zalewu Szczecińskiego i do pięknie położonej rybackiej wsi Kamminke. Jest to jedna z najstarszych wsi rybackich na terenie wyspy Uznam. Zabytkowe domy w większości pokryte są strzechą i dachami ekologicznymi. Miejscowość jest malowniczo usytuowana wśród okolicznych wzgórz, część domów znajduje się nad ponad 20. metrowym urwiskiem. Ostatnim punktem naszej wycieczki była wizyta w lokalnej restauracji zbudowanej nad brzegiem Zalewu Szczecińskiego. Największym powodzeniem cieszyła się super smaczna bułka ze śledziem oraz orzeźwiające napoje tak potrzebne w upalny dzień.

Pełne energii udałyśmy się w drogę powrotną.          

 Kamminke

Już przed ponad 4000 laty ten rejon zasiedlali ludzie. W okresie epoki brązu wyspa Uznam dzięki swemu położeniu na szlaku handlowym spełniała ważną rolę pośrednika w handlu metalowymi przedmiotami i w wymianie ze Skandynawią. Na wzgórzu, nazywanym obecnie Golm, wznoszącym się 59 metrów nad okolicą, w tamtych czasach wzniesiony został drewniano – kamienny gród dla ochrony dróg handlowych.

Samo Kamminke / Kamionki / ma rodowód słowiański, co potwierdza nazwa wywodząca się od słowa „kamień”. Miało to być może związek z licznymi głazami narzutowymi znajdującymi się na brzegu Zalewu Szczecińskiego. Pierwszy pisemny przekaz zawierający nazwę tej miejscowości pochodzi z 1263 roku, z dokumentu potwierdzającego sprzedaż przez Michała z Kameke sześciu włók gruntu dla klasztoru w Grobe.

Kamminke nierozłącznie związane jest z rybactwem. Jest to widoczne już na pierwszy rzut oka przy wjeździe do wioski. Wzdłuż wybrzeża małe domki rybackie z widokiem na Zalew, są „przyklejone” do zbocza morenowego wzgórza, tworząc wyjątkowo malowniczą zabudowę. Życie w tym miejscu było i jest zależne od tego co dał Zalew i co zabierał. Przez długie wieki licząca kilkadziesiąt mieszkańców osada wiodła żywot, w którym więcej było momentów biedy i niedoli niż dobrobytu. Pewną szansą stało się powstanie pobliskiego portu i miasta Świnoujścia, dokąd to młodzi emigrowali w poszukiwaniu pracy.

Zmieniło się nieco dopiero po I wojnie Światowej, kiedy to miejscowi rybacy zorganizowali się w maszoperię czy też rodzaj spółdzielni. Za pobrane kredyty zakupione zostały bardziej wydajne łodzie i wyposażenie rybackie, zbudowane też zostały wówczas bardziej okazałe domki mieszkalne w miejsce dawnych , krytych trzciną chatynek. W 1938 roku zbudowany został port rybacki z molem osłaniającym cumujące tam łodzie. W pobliżu stanęły niewielkie magazynki sprzętu i chłodnia. Aktywizacja gospodarcza miejscowości skutkowała zwiększeniem liczby mieszkańców, która w 1933 roku wyniosła 685 a w 1939 roku już 748 osób. W niespokojnych latach po I wojnie miejscowości zawiązała się nawet komórka związku zawodowego pracowników budowlanych, dochodziło zatem do starć i rękoczynów z nacjonalistycznymi bojówkarzami. Gdy po 1933 roku do władzy doszli hitlerowcy, wielu z lewicowych związkowców z Kamminke osadzonych zostało i przesłuchiwanych było w gestapowskim areszcie w Świnoujściu.

Sytuacja wsi zmieniła się bardzo po zakończeniu II wojny światowej i ustaleniu granicy z Polską. W wyludnionej po wojnie miejscowości osiedlali się chętnie rybacy, uciekinierzy z Karsiborza, Przytoru czy Świnoujścia. W 1946 roku zawiązała się tam spółdzielnia rybacka do której należało 47 rybaków. W czasach istnienia Niemieckiej Republiki Demokratycznej, mieszkańcy rybackiej wioski, członkowie spółdzielni rybackiej, mieli się całkiem dobrze, tym bardziej, że miejscowość z racji położenia była bardzo uczęszczanym miejscem spędzania urlopów. Rybackie chatki przez letnie miesiące były do ostatniego miejsca obłożone prywatnymi urlopowiczami z Berlina, Lipska czy Drezna.

Rozwój rybackiej osady hamowany był czasami przez naturę. Przy sztormowych wiatrach z południowego zachodu dochodziło nawet do podtopienia położonych najbliżej brzegu budynków a nawet jak miało to miejsce w 1956 i 1970 roku zniszczenia mola i nabrzeży cumowniczych. Po dokonanych przez spiętrzone kry i wysoką wodę zniszczeniach trzeba było niemal od podstaw odbudowywać portowe umocnienia i kamienne molo. W wielkiej akcji udzielenia pomocy Kamminke z innych miejscowości powiatu przetransportowano tu ponad 5000 ton kamieni i wielkie ilości betonowego gruzu dla likwidacji zniszczeń. Mimo takich przypadków porcik funkcjonował całkiem dobrze a wędzone węgorze z Kamminke i świeże sandacze cieszyły się zasłużoną renomą nawet w Berlinie.

Ta niezła koniunktura załamała się na czas jakiś po politycznym przewrocie 1990 roku. Zalewowe rybactwo podupadło, tak jak i po stronie polskiej, urlopowicze odpłynęli na Wyspy Kanaryjskie czy Baleary. Wkrótce jednakowoż sytuacja się odmieniła. Kamminke stało się miejscem stacjonowania stateczków krążących miedzy polskimi i niemieckimi portami z wolnocłowymi towarami, a alkoholem i papierosami przede wszystkim. A potem, gdy byłym mieszkańcom NRD przeszedł już apetyt na Baleary i Hiszpanię, niezwykły urok i spokój rybackiej osady nad Zalewem znów przyciągać zaczął tysiące gości. Dzisiaj, licząca niespełna 300 mieszkańców osada, nie oddzielona już granicznym szlabanem od Polski wabi swym urokiem licznych turystów z obu krajów. ..Poza pełnymi uroku zakątkami nad Zalewem, przemiłą portową knajpką miejscowego pana burmistrza, pieszych i zmotoryzowanych przyciąga też historia.

  Tekst i zdjęcia : Teresa Wachtl-Pałka